Psychodynamische en psychoanalytische psychotherapie komen in aanmerking als de symptoomgerichte behandelingen (alle vormen van cognitieve gedragstherapie) niet hebben geholpen, men zichzelf met zijn verleden en in zijn actuele context wil gaan begrijpen. Doel van de therapie is een doorleefd en gevoelsmatig begrip te krijgen van zichzelf, in het waarom van zijn/haar problematische gevoelens en gedachten. Nare ervaringen die zich steeds herhalen willen verwerken, begrijpen en voorkomen.
Deze vormen van psychotherapie zijn gebaseerd op de aanname dat de mens, met zijn/haar specifieke aanleg, gevormd is door emotionele ervaringen in relaties met anderen waardoor huidige gevoelens en gedrag bepaald en beïnvloed worden. Bewustwording van deze verborgen gevoelens en gedachten, het verwerken van pijnlijke ervaringen verzacht en geneest, en al voelend kan toegang ontstaan tot andere mogelijkheden om bewust geworden “aannames”, vanzelfsprekendheden anders te voelen en te bezien.
Meestal worden deze behandelingen toegepast zonder dat medicatie nodig is, een enkele keer wel; of bestaande medicatie kan worden afgebouwd of blijft gehandhaafd.